Žal zemlje - priča o Bufalu Bilu Kodiju

Bufalo Bil, nekadašnji vojnik i lovac na bizone, postao je zabavljač. Njegov Wild West Show, koji je na turneju krenuo 1883, dao je priliku američkoj i evropskoj publici, među njima i publici u Velikom Bečkereku, da posmatra poslednje godine osvajanja Divljeg zapada. Bilo je tu i konjanika, i oružanih okršaja, i napada na poštanske kočije, ali i scenskog prikaza sukoba kauboja i Indijanaca. Jedini je problem što je sve to bila laž. Krivotvoreći američku istoriju, Wild West Show Bufala Bila je izgradio sliku Divljeg zapada kakvu i danas znamo. Ili kako bi to izrazio Erik Vijar: „Spektakl stvara svet.“

Da sve bude još tragičnije, Indijanci koji su preživeli masakre igrali su sami sebe, godinama obnavljajući scenski prikaz sopstvene propasti.

Erik Vijar otkriva detalje ovog u isto vreme i potresnog i grotesknog spektakla, ispisujući krajnje uzbudljivo književno delo o prepletu istine i laži, ali i o stvaranju istorije.

Žal zemlje kao raskrinkavanje mita o Divljem zapadu

Ova knjiga predstavlja istovremeno snažno literarno delo i istorijski komentar. Erik Vijar majstorski ispisuje priču o čoveku koji je nekada bio vojnik i lovac na bizone, a zatim postao jedan od najpoznatijih američkih zabavljača. Wild West Show, koji je 1883. krenuo na turneju, prikazivao je "živi Divlji zapad" publici širom sveta – od Amerike do Evrope, uključujući i gradove poput Velikog Bečkereka.

Međutim, iza scenskih efekata, pucnjava i jurnjave konjanika, krila se ozbiljna manipulacija istorijom. Prikazi sukoba kauboja i Indijanaca nisu bili istiniti prikazi prošlih događaja, već pažljivo režirani spektakli koji su učvrstili stereotipe o Divljem zapadu. Posebno je potresna činjenica da su Indijanci, preživeli iz stvarnih sukoba i masakara, igrali sami sebe na sceni – iznova i iznova prikazujući sopstvenu tragediju.

Erik Vijar koristi ovu potku da postavi važno pitanje: kako se istorija stvara i koji su mehanizmi iza toga? Njegov stil je istovremeno uzbudljiv i analitičan, spajajući dokumentaristički ton s umetničkim izrazom, čime „Žal zemlje“ postaje ne samo književni tekst, već i snažna društvena kritika.